VIDEO De opperhuid
Als buitenste laag van onze huid is
de opperhuid meteen ook het schild dat ons organisme tegen aanvallen van buitenaf beschermt. Nochtans is de opperhuid heel dun: de dikte varieert - afhankelijk van het lichaamsdeel - van een halve millimeter (op het ooglid bijvoorbeeld) tot 2 of 3 millimeter (op de voetzool of handpalm). De opperhuid wordt via diffusie vanuit de lederhuid voorzien van bloed en bevat dus zelf geen enkel bloedvat. Wel telt ze heel wat zenuwuiteinden die de huid uiterst gevoelig maken voor aanrakingen.
De opperhuid bestaat uit honderden poriën per vierkante centimeter waardoor het zweet en de talg naar buiten komen. Deze twee stoffen vermengen zich aan de oppervlakte en vormen zo
de hydrolipide laag, die de huid voortdurend hydrateert en beschermt.
De opperhuid bestaat voor 85 % uit keratinocyten. Deze cellen vol met keratine en lipiden ontstaan door celdeling diep in de opperhuid, in de 'basale laag'. Daarna ondergaan ze een dubbele beweging: ze worden platter en bewegen zich langzaam maar zeker naar de buitenkant. Zodra ze aan de oppervlakte komen, verliezen ze hun kern en sterven ze. Zo vormen ze de 'hoornlaag': een halfdoorlatend schild dat bestaat uit dode keratinocyten (de corneocyten) die samen worden gehouden door lipiden en door eiwitcomplexen die op hechtkrammen lijken (de corneodesmosomen). Ze verdwijnen ten slotte door vervelling en worden vervangen door de volgende generatie keratinocyten. Zo hernieuwt de opperhuid zichzelf voortdurend: ze wordt om de 4 à 6 weken volledig hernieuwd.
Voor de resterende 15 % bestaat de opperhuid uit: - Melanocyten: Hun functie? Melanine aanmaken: een natuurlijk pigment dat onze huidskleur bepaalt en een zekere bescherming biedt tegen uv-stralen.
- Langerhanscellen: de schildwachten van de huid. Deze cellen - die uit het beenmerg komen - detecteren en vangen vreemde lichamen die in de opperhuid dringen (chemicaliën, bacteriën, virussen, ...)
- Merkelcellen: deze zintuigcellen spelen een rol bij de tastzin.
De lederhuid
De lederhuid is 10 tot 40 keer dikker dan de bovenliggende opperhuid. De lederhuid wordt door talrijke bloedvaten van bloed voorzien waardoor ze de nodige voedingsstoffen kan leveren aan de opperhuid. In
deze laag zitten ook de talgklieren en de zweetklieren die talg en zweet afscheiden, net als
de haarzakjes.
De belangrijkste cellen van de lederhuid zijn
de fibroblasten die twee soorten proteïnevezels aanmaken:
collageen en elastine. Elastine maakt de lederhuid
soepel en elastisch, terwijl collageen de lederhuid
weerstand geeft, alsook
genezing van beschadigde weefsels bij huidwonden mogelijk maakt.
De ruimte tussen de cellen wordt "
extracellulaire matrix"genoemd: hier zwemmen het collageen en de elastine in een gel die bestaat uit
complexe koolhydraten die water vasthouden (de glycoaminoglycanen), zoals hyaluronan.In de loop der jaren
verminderen en verzwakken de collageen- en elastinevezels waardoor de huid minder stevig wordt en er rimpels opduiken.
De onderhuid
De onderhuid is de diepste en dikste huidlaag.
Ze bestaat dan ook voornamelijk uit vetcellen: deadipocyten. Deze cellen beschermen het organisme tegen temperatuurschommelingen en vormen een beschermende laag tegen druk die op de huid wordt uitgeoefend. Daarom is de onderhuid heel dik op de plaatsen die vaak schokken moeten opvangen (zoals de billen of de hielen) en veel dunner op andere lichaamsdelen.